Crna Gora je ostvarila ograničen napredak u borbi protiv korupcije i organizovanog kriminala, ali i dalje nedostaju rezultati kada se radi o odredjenim vrstama organizovanog kriminala i korupcije na visokom nivou, vladavini prava, kao i u procesuiranju napada na novinare, navodi Evropska komisija u Izvještaju o napretku Crne Gore za 2019.
EK u izvještaju, pored ostalog, navodi da u pogledu političkog kriterijuma posmatrani period od prošle godine je obilježen malim povjerenjem u izborni sistem "koji mora biti revidiran na obiman i sveobuhvatan način".
U izvještaju se takodje navodi da Odbor za reformu izbornog zakonodavstva, koji je prošle jeseni formiran u tu svrhu, nije dao rezultat u svom mandatu, dok je politička scena “fragmentirana, polarizovana i obilježena nedostatkom istinskog političkog dijaloga”.
Evropska komisija ocjenjuje da je ograničeni napredak u ostvaren i u uspostavljanju političkog dijaloga u parlamentu tokom 2018. godine, uz privremeni i djelimični povratak dijela opozicionih stranaka u parlament, i konstatuje da se, nakon hapšenja jednog opozicionog lidera 2018. i afere "Koverta" 2019. opozicija vratila bojkotu parlamenta.
Podsjećajući da su nakon toga su počeli protesti i pokušaji vanparlamentarnog političkog dijaloga u kome opozicija insistira na formiranju tehničke vlade, EK ocjenjuje da je "povratak političke debate u parlament je odgovornost svih političkih aktera".
Takodje, EK navodi da nije bilo političkih i sudskih pomaka u vezi sa nezakonitim korišćenjem javnih fondova za potrebe političkih partija, te da je tužilaštvo je pokrenulo istrage u nekimk slučajevima i ASK je kaznila političku partiju koja je donacijom dobila ilegalan novac.
"Ove tvrdnje zahtijevaju kredibilan, nezavisan i djelotvoran institucionalni odgovor”, ističu u EK i dodaju da je neophodno ojačati transparentnost, učešće i Vladin kapacitet za sprovođenje reformi.
Prema tom dokumentu, u crnogorskom pravosudnom sistemu ostvaren je određeni napredak, ali je neophodno unaprijediti zakonodavni okvir u pravcu jačanja nezavisnosti i profesionalizma pravosuđa i sprovođenja u praksi.
Kada je u pitanju borba protiv korupcije, EK je utvrdila da postoji ograničen napredak u izvještajnom periodu, ali i da korupcija preovladava u mnogim oblastima i ostaje razlog za zabrinutost".
U izvještaju je takodje ocijenjeno da su operativni kapaciteti institucija unaprijeđeni, ali bi trebali da pokažu proaktivniji stav, kao i da su kredibilnost i nezavisnost izazovi za Agenciju za sprječavanje korupcije.
EK konstatuje da su započete istrage oduzimanja imovine u procesima korupcije na visokom nivou ali da je odgovor na presude “ograničen”.
"Dalji napredak je moguć jedino u okruženju u kome su nezavisne institucije zaštićene od uticaja i ohrabrene da iskoriste svoju moć", piše u izvještaju.
Crna Gora je, prema EK, i dalje umjereno pripremljena za borbu protiv organizovanog kriminala Crna Gora, ali i postoji izvjestan napredak u pravosudnoj saradnji i nekim oblastima brobe protiv organizovanog kriminala.
"Potrebni su dalji rezultati koji bi prikazali ubjedljive podatke u borbi protiv organizovanog kriminala, sa fokusom na pranje novca, trgovinu ljudima, šverc cigareta, kao i oduzimanje imovine stečene kriminalom", smatra EK.
Evropska komisija navodi da je, tokom perioda obuhvaćenog njenim izvještajem, zemlja ostvarila određeni nivo napretka po pitanju slobode izražavanja, ali i da nije bilo značajnog napretka.
"Veoma su ograničeni dometi istraga napada na novinare", upozoravaju u EK i dodaju da su zabrinjavajući nedavni politički uplivi u Savjet Javnog servisa i Agenciju za elektronske medije. "Medijska scena ostaje visoko polarizovana, a glavni izazov je i dalje razumijevanje uloge slobode medija"
Đukanović: Članstvo u EU prioritet, nije trka s vremenom
Crnogorski predsjednik Milo Đukanović rekao je, komentarišući najnoviji izvještaj EK o Crnoj Gori da će svaki stav u njemu analizirati i “detaljno se prema njemu odnijeti”
''Ponavljam, članstvo u EU je naš prioritet i to nije nikakva trka sa vremenom, već želja da budemo dio tog sistema vrijednosti”, rekao je Đukanović. “Crna Gora je napravila veliki iskorak i zemlja smo lider u procesu pregovora. Sada će to biti manji napreci, ali napreci koji vode ka cilju''
On je ocijenio da su dva ključna deficita - deficit znanja i vladavine prava, navodeći da ima još otvorenih pitanja, ali i da se “ovdje potenciraju određeni društveni problemi koji su s pravom dobili veliki publicitet, ali je jednako važno napomenuti da se država prema tome odnosi kao prema priorotetnom problem”
“Biće problema, da se ne zanosimo, ali važno je da se sve državne politike u regionu odgovorno odnose prema izazovima'', rekao je Đukanović novinarima u Podgorici i zaključio da je “Crna Gora pokazala da unaprjeđuje stabilnost u nimalo lakim uslovima”.
Đukanović je rekao i da je “ova zemlja odgovoran državni subject”, navodeći da su stope rasta (BDP-a) iznad 4,5 odsto “nešto čime treba da budemo zadovoljni i da možemo govoriti o evropskoj perspektivi u doglednoj budućnosti''.
