Dva filma koja se ovih dana prikazuju u bioskopima širom SAD posvećena su usponu i padu dvojice crnačkih kraljeva trgovine drogom 1970-ih i 80-ih godina. “Američki gangster” je igrani film o kralju droge Franku Lukasu dok je “Mr Untouchable” – “Gospodin nedodirljivi” dokumentarni film o mafijašu Nikiju Barnsu. Oba filma su hronika vremena kad je trgovina drogom u Americi dostigla svoj vrhunac.
"Američki gangster” zasnovan je na istinitoj priči, i predstavlja Frenka Lukasa kao elegantnog muškarca i inovativnog preduzetnika. On je nežni muž i sin, ali je istovremeno najokrutniji kralj droge u Njujorku 1970-ih. Lukasa glumi Oskarovac Denzel Vašington.
"On je bio glavni u igri, gazda čitavog grada”, kaže Denzel.
Film opisuje rasprostranjenu korumpiranost policije u to vreme, kada su neki policajci dobijali deo profita od dilera droge. Medjutim, policajac Riči Roberts, stvarna ličnost, ostao je nepotkupljen.
“Američki gangster” je zanimljiv film jer predstavlja moćnog afro-američkog mafijaša, koji je svoj biznis vodio podjednako efikasno i profesionalno kao današnji uspešni izvršni direktori velikih kompanija. Denzel Vašington uverljivo glumi ugladjenog, smirenog ali smrtonosnog Frenka Lukasa. Rasel Krou tumači Ričija Robertsa kao istrošenog policajca, otpadnika medju svojim kolegama, koji uporno traži pravdu. Film reditelja Ridlija Skota je više holivudski korporacijski triler nego sirovi gangsterski film, ali nas njegova kamera, sa svojim mutnim bojama i senkama podseća na 70-te. Film je u celini dobar, ali ne I sjajan.
S druge strane, nezavisni dokumentarac “Gospodin nedodirljivi” reditelja Marka Levina oživljava svet trgovine drogom 1970-ih. Kralj narkotika Niki Barns, koji se od 1986. godine nalazi u progamu zaštite svedoka, na kratko prestaje da se krije da bi govorio o ulozi koju je odigrao u trgovini heroinom 1970-ih. Uspomene i iskazi dilera droge, narkomana, policajaca, agenata Agencije za borbu protiv narkotika I novinara potvrdjuje njegovu priču. “Gospodin nedodirljivi” predstavlja Nikija Barnsa, a ne Frenka Lukasa, kao stvarnog šefa mafije u Harlemu u to doba.
U “Gospodinu nedodirljivom”, Barns je predstavljen kao čovek koji voli da bude u centru pažnje. Kod njega nema ničeg suptilnog. Njegova odeća, nakit, stil života jasno govore o biznisu kojim se bavi. Kao i u “Američkom gangsteru”, policajci su predstavljeni kao mahom korumpirani a stanovnici Harlema kao ljudi zahvalni svom “crnom kumu”.
Dokumentarni film pokazuje da je za pad Nikija Barnsa zaslužna njegova preterana izloženost javnosti. Sredinom 70-ih godina, reporter Njujork Tajmsa Fred Fereti napisao je članak u kome ga je nazvao “Gospodin nedodirljivi”, jer je do tog trenutka Barns neprekidno izmicao zakonu. Medjutim, 1978. godine, on je uhapšen i na kraju odao svoje saradnike da bi izbegao kaznu doživotne robije. Frenk Lukas je takodje skratio svoju zatvorsku kaznu pomogavši Ričiju Robertsu da se obračuna sa korumpiranim policajcima. Oba filma prikazuju dvojicu trgovaca drogom kao ljude koji su živeli život punim plućima i ostavili svoj trag na društvo. Mark Levin je obavio bolji posao korišćenjem odlične muzike i upečatljivih dokumentarnih snimaka. I, mada oba autora tvrde da njihovi filmovi ne veličaju gangstere, u suštini oni to čine.
