Kineski predsednik Ši Đinping doputovao je u posetu Sjedinjenim Državama tokom koje će se krajem nedelje sastati sa predsednikom Barakom Obamom.
Da li bi sastanak uopšte trebalo da bude održan… pitanje je koje pojedini postavljaju nakon hakerskog napada koji je ugrozio informacije o više od 20 miliona Amerikanaca, a za koji se optužuje Kina.
“Vaša vlada ili njeni zastupnici direktno su umiješani u industrijsku špijunažu i krađu trgovinskih tajni i poslovnih podataka. To smatramo činom agresije koji mora da se zaustavi.”
Na nedavno održanom okruglom stolu, predsjednik Barak Obama je takođe rekao američkim poslovnim liderima da će potezi Kine u sajber prostoru biti jedna od glavnih tema razgovora sa kineskim liderom Ši Đinpingom u petak u Bijeloj kući. O tom problemu, Obama je sa Šijem razgovarao još u junu 2013. godine, tokom susreta u Kaliforniji. Dejvid Lempton je direktor odsjeka za kineske studije na Univerzitetu Džons Hopkins.
“Sjedinjene Države su pod sve većim pritiskom i moraće da postignu napredak u pogledu ovih pitanja ili da nađu način da efikasnije formulišu svoje interese.”
Među opcijama su kontramjere poput ekonomskih sankcija, s kojima je administracija odlučila da sačeka do ovonedeljne državne posjete. Još jedna sporna oblast, u kojoj pojedini žele da vide odlučnije američke poteze, je Južno kinesko more gdje Peking gradi vještačka ostrva u vodama na koje pravo polažu Vijetnam, Malezija, Tajvan i Filipini.
“Tu će postojati nova praksa. Možda ona gdje ćemo mi da označimo morske puteve i zaštitimo naša navigaciona prava ili praksa gdje to nećemo da uradimo, što znači da ćemo popustiti pred željama Kine. Što duže budemo čekali, sve teže će biti da obezbijedimo slobodnu plovidbu.”
Robert Dejli iz Vilson centra međutim ističe da potezi Kine nisu povod za prekidanje komunikacije sa tom zemljom.
“Održavanje kontakata je izuzetno važno i mora da bude osnova naših odnosa. Nemamo opciju ignorisanja ili izolovanja Kine.”
I Dejli i Lempton odbacuju pozive da Obama otkaže državnu posjetu kineskog predsjednika – ističući da je izostanak komunikacije put do rata.
“Cijena eskalacije sukoba je ogromna. Sjedinjene Države suočavaju se sa sukobima u mnogim regionima i nije im potreban problem sa još 20 odsto svjetske populacije.”
Dok Obama traži načine da umanji tenzije i otvoreno prenese američki stav, analitičari smatraju da će Šija vjerovatno najviše brinuti kakav će odjek posjeta imati u Kini.