Ponovnim uvodjenjem smrtne kazne Turska bi prešla crvenu liniju, poručeno je u utorak iz Brisela na najavu turskog predsjednika o mogućem novom referendumu kojim bi se Turci izjasnili žele li smrtnu kaznu vratiti u kazneno zakonodavstvo zemlje. Takva mjera ne samo da bi trajno zaustavila put Turske prema EU već i dovela u pitanje njeno članstvo u Savjetu Evrope, koji okuplja 47 država, potpisnica Evropske povelje o ljudskim pravima.
Čini se da se priča o Turskom putu ka EU bliži kraju. Zemlja sa najdužim stažom kandidata, od decembra 1999. godine, te godinama sporog napredovanja pregovora o prijemu, najavljenom mogućnošću uvodjenja smrtne kazne će definitivno pred sobom zatvoriti evropska vrata.
Već ranije, novembra prošle godine je Evropski parlament rezolucijom zatražio obustavljanje pregovora sa Turskom zbog pitanja kršenja ljudskih prava i nepoštovanja vladavine zakona u toj zemlji.
Iako stav parlamenta nije obavezujući za Uniju, evropski lideri su, mjesec poslije, donijeli odluku da je zbog, kako su naveli, puta zemlje prema autokratskoj vlasti nemoguće otvaranje novih poglavlja pregovora i nastavak procesa približavanja Turske EU. Prije toga, na najavu mogućnosti uvodjenja smrtne kazne u toj zemlji, iz Brisela su stizala jasna upozorenja.
"Dopustite mi da budem jasna o jednoj stvari - niti jedna država ne može da postane članica EU ukoliko uvede smrtnu kaznu. To je veoma jasno naglašeno u evropskim zakonima. Moram podsjetiti na to da je Turska važna članica i Savjeta Evrope i time je obavezana da poštuje Evropsku konvenciju o ljudskim pravima, konvenciju koja je takodje veoma jasna kada je riječ o smrtnoj kazni", saopštila je visoka predstavnica Evropske unije Federika Mogerini.
Slično je u utorak ponovio i portparol Evropske komisije, Margaritis Šinas.
"Nema potrebe da posebno ponavljam ono što je dobro poznato - uvodjenje smrtne kazne nije samo prelaženje crvene linije, to je prelaženje najcrvenije od crvenih linija. Mi podvlačimo neophodnost poštovanja demokratije, ljudskih prava i osnovnih sloboda, pravo svih da imaju pošteno sudjenje u skladu sa Evropskom konvencijom i o tome nema diskusije. Smrtnu kaznu odbacujemo i to je jedan od naših ključnih principa, jedno od obilježja Evrope u današnjem svijetu".
Na čekanju je i ukidanje viza za turske gradjane a jedan od ključnih razloga za to je odbijanje Ankare da izmijeni anti-teroristički zakon koji u sadašnjoj formi, uvjerenje je Evropljana, služi ne samo za borbu protiv terorizma, već se njima vlast koristi i za uklanjanje neistomišljenika.