Vlasti u Španiji i Francuskoj zaplijenile su imovovinu Rifata Al Asada, strica sirijskog predsjednika Bašara Al Asada, vrijednu desetine miliona dolara. Tužioci tvrde da je njegova poslovna imperija, vrijedna više od pola milijarde dolara, nastala pronevjerom sirijskog državnog novca 1980-tih godina. Sada se vrši pritisak na Britaniju da zamrzne njegovu imovinu u Londonu.
Protivnici optužuju Rifata Al Asada da je odgovoran za masakr u Hami 1982. godine, kada je sirijska vojska ugušila bunt Muslimanskog bratstva - što on negira. Nakon što je navodno organizovao pokušaj puča protiv svog brata, tadašnjeg predsjednika Hafeza Al Asada, Rifat je prebjegao u Evropu.
“Rifat Al Asad, bivši potpredsjednik sirijskog režima, čovjek kojeg mnogi smatraju odgovornim za zločin u Hami 1982. godine, kada su izmasakrirane desetine hiljada ljudi, tri decenije je obilazio Evropu zahvaljujući novcu koji je na nelegalan način iznio iz Sirije”, kaže Kris Dojl iz Savjeta za britansko-arapske odnose.
Međutim, toj slobodi bi sada mogao da dođe kraj. Španska policija je prošle nedelje izvršila racije u kućama koje pripadaju bivšem sirijskom potpredsjedniku i njegovoj porodici. Sudovi su naložili zaplijenu više od 500 nekretnina vrijednih 740 miliona dolara.
Istražitelji vjeruju da je Rifat Al Asad pronevjerio više od 300 miliona dolara iz državnih fondova. Njegova porodica je u saopštenju navela da “nikada nije imala korist od finanijskih transakcija koje su na bilo koji način oštetile sirijski narod.” Na početku istrage u Francuskoj, 2013. godine, Rifatov sin Sivar Al Asad rekao je da je njegov otac stekao bogastvo zahvaljujući podršci bogatih Saudijaca.
“Novac su mu dali prijatelji, koji su vjerovali u njegov opozicioni pokret.”
Rifat Al Asad je takođe vlasnik ove kuće u londonskoj četvrti Mejfer, vrijedne 12 miliona dolara. Aktivisti žele da Britanija slijedi primjer Španije i zaplijeni njegovu imovinu.
“Ne može se dozvoliti Rifatu Al Asadu da uživa u svojim milijardama dok drugi pate”, ističe Kris Dojl.
Međutim, eksperti navode da je London poznat kao centar za takozvani “prljavi novac” i sumnjaju da će Britanija da napravi izuzetak kada je riječ o Asadu.
“Da li su britanske vlasti spremne da odu korak dalje i upozore sve kriminalce, sve oligarhe koji su zaradili novac od kriminala da će da ih gone? Ili ćemo da izaberemo jednog zato što su Asadovi trenutno na udaru Zapada", zapitao se ekspert za finanijski kriminal Nik Kočan.
Prema britanskim zakonima, za zaplenu je potredna sudska presuda.
“Za pranje novca, krađu, korupciju, određeni ekonomski zločin gdje vlasti mogu da kažu da je imovina stečena zahvaljujući profitu od kriminalnih radnji i da stoga mora da bude zaplijenjena”, navodi Kočan.
Novi britanski zakoni omogućavaju sudovima da oduzimaju imovinu onih koji krše ljudska prava. Međutim, pravni eksperti smatraju da bi bez saradnje sirijske vlade bilo izuzetno teško dokazati odgovornost Rifata Al Asada za zločine počinjene u prošlosti.