Nakon 12 sati vijećanja rano jutros ministri finansija dogovorili, a danas vanjskih poslova EU potvrdili odluku o formiranju Evropskog finansijskog stabilizacijskog mehanizama, teškog 750 milijardi eura, koji bi trebalo da spriječi finasijske katastrofe poput one kakva je zadesila Grčku.
Tako je u rano jutro ponedjeljka, nakon što se okončao maratonski sastanak ministara, saopšten konačni oblik mjere nazvane “Evropski finansijski stabilizacijski mehanizam.”
"Vjerovatno najvažnija stvar danas je stvaranje Evropskog stabilizacijskog mehanizma. On je kreiran na osnovu Lisabonskog sporazuma, koji dozvoljava medjudržavni sporazum članica eurozone”, saopštila je španska ministrica finansija i predsjedavajuća Evropskim vijećem, Elena Salgado Mendez.
"Mehanizam se sastoji iz dva dijela: 60 milijardi eura je ranije predvidjeno za vanredne situacije koje su iznad kontrole država članica, a ostatak čini 440 milijardi eura koje će biti obezbijedjene međuvladinim sporazumima. Uz ovo, nakon konsultacija sa Međunarodnim monetarnim fondom prošle noći, ta će organizacija obezbijediti barem polovinu evropske sume-uobičajenim putem, u skladu sa posljednjim evropskim programima", naveo je evropski komesar za finansije Oli Ren.
Uspostava Evropskog finansijskog stabilizacijskog mehanizma je dobra, uvjereni su i evropski ministri vanjskih poslova. Toliko dobra da se mehanizmi žele priključiti i evropske članice koje nemaju zajedničku valutu, poput Švedske i Poljske, jer time, procjenjuje se, imaju ozbiljan instrument zaštite pred budućim mogućim krizama. Da li donijete mjere imaju uticaja I na područje Zapadnog Balkana? Ministar vanjskih poslova Slovačke, Miroslav Lajčak:
“U indirektnom smislu da, jer je to jasna poruka da su Evropska unija i zemlje eurozone vrlo ozbiljni. Da neće dozvoliti nikakvo manipulisanje ili spekulacije oko evra i da postoji ogromna spremnost finansijske intervencije, poput političke i drugih intervencija. Tako da niko ne može da ugrozi stabilnost evra. To je važno ne samo za zemlje koji koriste evro kao nacionalnu valutu i za zemlje Evropske unije, već i za zemlje Balkana koje su vezane za evro. Mislim da je to dobra vijest."
Očekuje se da će na narednom okupljanju ministara finansija Španija i Portugal, dva kandidata za skori ulazak u krizu, prezentirati programe slične grčkom. Koliko je vjerovati podacima, biće to ipak pacijenti lakši od Atine i finansijsko liječenje neće zahtijevati hitno stavljanje u pogon tek uspostavljenih evropskih stabilizacijskih mehanizama. Ipak, sa novcem se nikada ne zna.
