Evropska unija se sprema da za koji dan u Berlinu proslavi 50 godina svoga postojanja, u vremenu koje i pored brojnih uspjeha i dostignuća evropske asocijacije država, postavlja krupna pitanja njene budućnosti.
Iza nastaka Evropske unije se nalazi sasvim jasan i praktičan razlog- da se konačno zaustave krvavi ratovi koji su izbijali izmedju evropskih država, što je svoj tragični vrhunac imalo tokom Drugog svjtskog rata. Ono što je stidljivo započelo kao Evropska zajednica uglja i čelika, održano idejnim tvorcem Unije, Roberom Šumanom, te tadašnjim članicama Belgijom, Njemačkom, Francuskom, Luksemburgom, Holandijom i Italijom, pretvorilo se sedam godina poslije u čvst kostur moderne asocijacije država.
Iste godine kada je zapadni svijet sa zabrinutošću pratio sovjetsko lansiranje prvog satelita oko zemlje, Sputnika 1, 1957., u Rimu je potpisan sporazum koji je objavio postojanje Evropske ekonomske zajednice...Od tada su se nizali sporazumi, evropsko društvo je raslo da bi se ove godine, 50 godina od Rima, 27 šefova država ili vlada okupilo u Berlinu proslavljajući jubilej i potpisujući prigodnu deklaraciju.
Šta je prigodno u ovom trenutku?
Ako je riječ o hitnosti, onda svakako formulisanje zajedničkog stava o evropskom ustavu i sudbini procesa koji bi se, kako je planirano, trebao okončati prvim evropskim izborima, 2009. godine. Odmah uz ovo, slijedilo bi definisanje evropske politike nastavka proširenja i konkretniji koraci prema kandidatima i onima, poput država
većine država Zapadnog Balkana, koji se nadaju kandidatskom statusu.
Medjutim, po svemu sudeći, kada se u nedjelju okupe u Berlinu, evropski lideri pred sobom će imati dokumenat koji ustav uopšte ne pominje- umjesto toga, imaće pred sobom kratku deklaraciju, sa tek pet poglavlja, koja se fokusira na ekonomski i politički uspjeh evropskog projekta, evropsku saradnju, demokratiju i vladavinu zakona, ljudska prava, i unutrašnje i vanjske prioritete- tu su energetska politika, klimatske promjene, kao i jačanje evropske uloge "globalnog igrača"...
Sudbinu sličnu ustavu je doživjelo i proširenje. O obje teme Evropljani i dalje imaju različita mišljenja, te je njemačka kancelarka odlučila da ih jednostavno izostavi iz deklaracije. S tim u vezi, iz diplomatskih izvora Turske u Briselu, zvaničnog evropskog kandidata, danas dolaze najave da će se smatrati uvredom ako u Ankaru ne dodje pozivnica da turski lideri barem kao gosti prisustvuju svečanosti u Berlinu.
Sa svoje strane, komentarišući najavu ostavljanja po strani proširenja na
berlinskom skupu, evropski komeasr za proširenje, Oli Ren je poručio:
"Nema smisla da ponavljamo šta nam je strategija na svakom od evropskih samita. Molim vas, dajte nam malo prostora da u miru radimo. U decembru prošle godine smo imali samit koji se bavio proširenjem. Tada smo donijeli veoma dobre odluke koje su potvrdile našu strategiju proširenja, kombinujući istorijsku misiju proširenja kao širenja zone mira i slobode, sa kapacitetima same Unije. Moja preporuka samitu u Berlinu je kratka- potvrda naših decemarskih odluka o budućehm proširenju".