Stounhejndž na jugozapadu Engleske, star oko 4600 godina, jedan je od najpoznatijih arheoloških lokaliteta na svetu, ali značenje njegovih kamenih krugova i dalje obavija misterija. Naučnici su oduševljeni nedavnim otkrićem dodatnih drevnih ostataka u blizini Stounhejndža, a sedmogodišnja iskopavanja se nastavljaju.
Stounhejndž, u dolini Solsberija u Britaniji, sagrađen je oko 2500 godina pre naše ere, uz moguću rešku od stotinak godina manje ili više. Arheolozi su ovih dana, u Nacionalnom geografskom društvu ovde u Vašingtonu, objavili da su otkrili ostatke po svemu sudeći kuća graditelja Stounhejndža. Nacionalno geografsko društvo je pokrovitelj istraživanja, koje vodi arheolog Majk Parker Pirson.
«Našli smo celo naselje, brojne kuća za koje mislimo da su kuće u kojima su živeli graditelji Stounhejndža», kaže Pirson.
Oko tri kilometra od Stounhejndža, u Darington Volsu, arheolozi su otkrili ostatke osam manjih objekata, a ima dokaza da ih je tu još najmanje 25.
«Ispod sloja trave, kuće se pružaju do kraja ove udoline. Prilično su male, četvrtaste, sa stranicom oko 4 metra, podom od ilovače i ognjištem u središtu. Prilično podsećaju na kuće otkrivene na Orknijskim ostrvima, u Škotskoj. Tamo su sagrađene od kamena, a ovde od drveta, tako da sve što je ostalo od drvenog nameštaja jesu tragovi na podu. Ipak, znamo da su imali drvene okvire za krevete duž zidova i s jedne strane drveni ormar», kaže Pirson.
Na podu staništa i duž celog lokaliteta, pronađene su kosti, ostaci hrane i grnčarije – tragovi svakodnevnog života od pre nekoliko hiljada godina.
«Ne samo svakodnevnog života, nego i praznovanja. To su ljudi koji su umeli da praznuju. Mislimo da je to bila baza u kojoj su bili smešteni graditelji Stounhejndža, koji su postavljali konstrukcije od velikih komada kamena. Njima je bila potrebna jaka hrana i ovde su večerali svakog dana», kaže arheolog.
Naselje u Daringtonu je po svemu sudeći ogledalska slika velikih koncentričnih krugova u Stounhejndžu. Oba kruga su usaglašena sa linijama izlaska i zalaska sunca u vreme letnjeg i zimskog solsticija.
«Mislimo da kamen predstavlja mrtve i pretke, dok je drvo više povezano sa svakodnevicom i svetom živih», kaže Pirson.
Obimna iskopavanja se nastavljaju do 2010.